WItamina D, witamina słońca

Witamina D (inna nazwa witaminy to kalcyferol) jest to witamina słońca. Dlaczego jest dla nas ważna i co może się stać gdy jej zabraknie w naszym organizmie?

Główne funkcje witaminy D:

·         jest niezbędna do prawidłowego przebiegu mineralizacji kości i zębów;

·         wpływa na regulację gospodarki wapniowo-fosforowej i co za tym idzie wspomaga wchłanianie tych składników mineralnych w jelicie cienkim;

·         utrzymuje stałe stężenie wapnia i fosforu we krwi.

Gdzie szukać tej witaminy? Jak już wspomniałem jest to witamina słońca, ponieważ
jej głównym źródłem jest synteza zachodząca w skórze pod wpływem promieni słonecznych. Niestety żyjemy w klimacie, w którym słońce mamy tylko w okresie letnim i synteza tej witaminy jest zbyt mała. W żywności występuje głównie w:

·         rybach marskich;

·         wzbogacanych mieszankach mlecznych dla niemowląt oraz margaryny;

·         nieznacznych ilościach w mięsie, podrobach, drobiu oraz mleku.

Wniosek prosty wykorzystujmy słońce – spacerujmy kiedy tylko możemy. Nie musimy się opalać aby zaszła synteza tej witaminy.

Niedobór kalcyferolu w organizmie prowadzi do:

·         krzywicy;

·         osteoporozy;

·         chorób układu krążenia;

·         cukrzycy;

·         chorób zapalnych i autoimmunologicznych;

·         nowotworów (piersi, prostaty czy jelita grubego).

Bardzo ważne jest aby dostarczać tej witaminy niemowlętom (zalecana dawka 10μg na dobę) oraz dzieciom (również 10μg na dobę, a dzieciom z nadwagą 20 – 20μg/d), ponieważ podczas wzrostu brak tej witaminy jest szczególnie niebezpieczny i prowadzi do krzywicy.

Hiperwitaminoza występuje szczególnie wtedy gdy zbyt dużo spożywamy suplementów, które je zawierają (szczególnie środki farmaceutyczne). Nadmiar tej witaminy może być dla nas toksyczny i prowadzić do: zaburzeń łaknienia czy też zbyt dużą mobilizacją wapnia i fosforu z kości.

Wysączające spożycie tej witaminy dla dorosłego mężczyzny w zależności od wieku wynosi  od 5 do 15μg/dobę (im jesteśmy starsi zalecane jest większe spożycie. Takie same dawki dotyczą też kobiet, a w okresie ciąży i laktacji zalecana dawka kalcyferolu to 5μg/dobę.

Bibliografia:

1.      „Zasady żywienia. Planowanie i ocena”; praca zbiorowa, wyd. WSiP, Warszawa 2013,

2.      „Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja”; red. naukowy prof. dr hab. med. Mirosław Jarosz; Instytut Żywności i Żywienia