Witaminy

Witaminy (nazwa witamina pochodzi z łacińskiego „vita” – życie oraz „amina” – potrzebna do życia). Jak łatwo się domyślić są to substancje potrzebne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Niestety nie jesteśmy zdolni do wytwarzania witamin sami (z małymi wyjątkami, np. witamina D – jednak nie jest to ilość wystarczająca), więc wniosek z tego prosty, że musimy dostarczać je w pożywieniu.

Witaminy dzielimy na dwie podstawowe grupy:

1. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, są to: witamina A oraz β-karoten (prowitamina A), witamina D, E oraz K. Witaminy te są magazynowane w naszym organizmie, głownie w wątrobie.
2. Witaminy rozpuszczalne w wodzie: witamina B_1, B_2, PP, B_6, kwas foliowy (foliany) witamina B_12, H, B_5, oraz witamina C. Witaminy z tej grupy nie są odkładane w naszym organizmie, a ich nadmiar jest wydalany z moczem. Dlatego szczególnie ważne jest aby w naszej diecie znalazły się produkty bogate w te związki.

Kiedyś w aptece zapytałem się o jakiś preparat bogaty w witaminy, był to okres jesienny więc chciałem się troszkę wzmocnić. Pani magister odpowiedziała mi bardzo mądrze; „Proszę jeść więcej warzy i owoców”.
To właśnie warzywa i owoce są głównym źródłem witamin, znajdziemy je również w ciemnym pieczywie, mięsie i jego przetworach, jajach, mleku wraz z jego przetworami.

Szczególną uwagę chcę Wam zwrócić na preparaty dostępne w aptekach aby nie używać ich w nadmiarze ponieważ może doprowadzić to do tzw. hiperwitaminozy, czyli nadmiaru witamin w naszym organizmie. Dotyczy się to głównie witamin z pierwszej grupy, ponieważ nie są one wydalane z naszego organizmu.
Tak samo jak nadmiar witamin w naszym organizmie tak samo ich niedobór i dieta uboga w witaminy może spowodować, że będziemy źle się czuć czy przyczynić się do rozwoju chorób. Hipowitaminoza jest to umiarkowany niedobór jakieś witaminy, a awitaminoza jest to stan chorobowy związany z długotrwałym niedoborem jakieś z witamin. Praktycznie przy odpowiedniej diecie stany te nie powinny występować.

Poszczególne witaminy, ich rolę jaką spełniają w naszym organizmie oraz czym grozi ich niedobór, opiszę w oddzielnych artykułach.

Pozdrawiam

Jabłka pełne snów - smaczne i zdrowe. Dalczego warto je jeść?

Zacznijmy od szybkiego przeglądy wartości odżywczych w 100 g części jadalnej jabłek:

• wartość energetyczna – 46 kcal,
• woda – 86,8 g,
• białko – 0,4 g,
• tłuszcz – 0,4 g,
• węglowodany ogółem – 14,4 g,
• błonnik pokarmowy – 2,0 g,
• potas – 134 mg,
• wapń – 4 mg,
• fosfor – 9 mg,
• magnez – 3 mg,
• żelazo – 0,3 mg.

 

Szybki podgląd na witaminy:

• witamina A (ekwiwalent retinolu – 4 µg; betakaroten – 24 µg),
• witamina E – 0,24 mg,
• witamina C – 9,2 mg.

Podział jabłek można rozważać pod kilkoma kategoriami. Pierwsza z nich to pora dojrzewania, ze względu na to kryterium wyróżniamy trzy odmiany:

1.      letnie – dojrzewają w lipcu i sierpniu; odmiany te przeznaczone są z reguły do bezpośredniego spożycia;

2.      jesienne – dojrzewają w drugiej połowie sierpnia oraz we wrześniu; jabłka te nadają się do spożycia na surowo jak i na przetwory;

3.      wczesno- i późnozimowe – zbiera się je w październiku, dojrzewają i nadają się do spożycia od listopada.

Kolejne kryterium podziału tych owoców to smak i sposób użycia, tutaj również mówimy o trzech głównych grupach:

1. deserowe – nadają się do spożycia na surowo,
2. stołowe – nadają się do spożycia na surowo jak i na przetwory,
3. przerobowe – przeznaczone głównie na przetwory.

Jaki jabłka do czego. Na rynku mamy duży wybór i łatwo się pogubić jakie jabłka do czego użyć. Poniżej kilka podpowiedzi:

1.  na kompoty nadają się odmiany o owocach kwaśnych, aromatycznych, odznaczającym się białym lub kremowym, ścisłym miąższem,
2. na susz nadają się jabłka, które nie ciemnieją po przekrojeniu oraz mają dużą zawartość suchej masy,
3. na marmolady nadają się owoce o luźnym miąższu, który jest łatwy do przecierania, o wysokiej zawartości cukrów,
4. na wina i soki przydatne się jabłka soczyste o dużej zawartości cukrów i kwasów.

Krótki zarys i charakterystyka jabłek za nami. A teraz odpowiedź na bardzo ważne pytanie: dlaczego warto jeść jabłka?

Doża zawartość błonnika i pektyn wpływa pozytywnie na nasz układ pokarmowy. Gotowane jabłka stosuje się na biegunkę u małych dzieci oraz chorobę wrzodową u osób dorosłych. Jabłka co ciekawe zapobiegają rakowi jelita grubego.
Owoce te zmniejszają wchłanianie cholesterolu co za tym idzie zapobiegają miażdżycy i chronią przed zawałem. Jabłka wspierają stan naszego serca oraz naczyń krwionośnych.
Mam też dobrą wiadomość dla cukrzyków. Jabłka zawierają niski indeks glikemiczny (38). Błonnik pokarmowy zawarty w jabłkach pomaga regulować poziom cukru we krwi. Dodatkowo zapobiegają pojawianiu się zaćmy, która często występuje przy cukrzycy. Bardzo ważna informacja: cukrzycy powinni spożywać przede wszystkim surowe owoce (w sumie nie tylko cukrzycy ponieważ owoce nieprzetworzone są najzdrowsze).
Kolejną zaletą jedzenia jabłek jest to, że pomagają w oczyszczaniu organizmu z toksyn; dzieje się to za pomocą pektyn, które występują w tych owocach. Błonnik natomiast wiąże niektóre metale ciężkie w nierozpuszczalne sole, które są później wydalane z organizmu.
Jabłka, bardzo ważna informacja, wpływają również na pracę mózgu. 

Bibliografia:

„Vademecum. Kucharz i Gastronom” wyd. REA; str. 282; 283 – 284 „Jabłka”

 

Strona internetowa: http://www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/co-jesz/Jablka-chronia-przed-zawalem-i-zaparciami-wzmacniaja-zeby-ulatwiaja-od_35460.html